Brood zonder gist is als een café zonder bier. Dat heet matzes en is best lekker bij het paasontbijt maar je moet er niet aan denken dat je die platte dingen elke dag zou moeten eten. Het verschil zit in het toevoegen van gist. Dit ingrediënt zorgt ervoor dat het deeg luchtig wordt en voegt bovendien smaak toe. En het verschil is enorm; van een saai baksel naar een heerlijk product met ontelbare mogelijkheden.
Gist is bijzonder, het zit niet alleen in brood en andere baksels, maar ook in bier en wijn. Dat zijn essentiële onderdelen van geluk en zonder gist zou de wereld er een stuk minder aantrekkelijk uitzien. Gist is nog op een andere manier bijzonder want het leeft. Het is wel eens waar een zeer lage levensvorm, maar toch zou je kunnen zeggen dat je je huisdier bakt om een lekker brood te krijgen. Wellicht een vreemd idee, maar altijd nog beter dan je hele leven matzes eten.
Er zijn bijna duizend verschillende soorten gist en slechts een paar zijn geschikt voor het maken van brood. Deze zijn te koop in de supermarkt in gedroogde vorm of als een kleverig balletje bij de bakker. Ik heb beide gebruikt maar voor het resultaat maakt het niet uit welke je kiest. Gedroogde gist heeft het voordeel dat het langer te bewaren is maar het is ook wel eens leuk om met zo’n balletje te werken. Verse gist geeft je bovendien het gevoel hoe bijzonder het product is.
Ik begon met de kleine zakjes gist die je kan kopen bij de supermarkt. Deze kosten zo’n vijftig cent voor drie zakjes met elk zeven gram. Drie zakjes zijn goed voor ongeveer vijf broden. Dat is natuurlijk niet heel veel geld, maar omdat ik bijna elke dag een brood bak werd ik toch wel triest van de berg zakjes die elke week moest openen.
Na een beetje zoeken op internet kwam ik er achter dat er ook grotere verpakkingen zijn. Je kan ze natuurlijk bestellen, maar dan moet je wachten. Na een beetje zoeken vond ik een drogist in de buurt die ze verkoopt in een verpakking van 125 gram en dat kost twee euro.
125 gram is redelijk veel en eenmaal open moet je de gist bewaren in de koelkast, het liefst in een doosje dat luchtdicht kan worden afgesloten. Na verloop van tijd verliest de gist ook in de koelkast zijn werking. Dit komt vooral omdat je het doosje open en dicht doet waardoor het gist gaat werken door het water in de lucht. Voor mij geen probleem want ik bak elke dag een brood maar als je dat niet doet kan je de gist in drie kleine hoeveelheden in de koelkast bewaren. Je gebruik eerst bakje één totdat het op is. Bakje twee en drie kan je zo langer bewaren.
Naast gist kan je ook bakpoeder gebruiken om een gerecht luchtig te maken. Een combinatie van bakpoeder en bloem staat bekend als zelfrijzend bakmeel. Dit is te gebruiken voor het maken van brood maar het werkt niet echt heel fijn. Je krijgt geen lekker korst, geeft geen extra smaak en het rijzend vermogen van bakpoeder is gewoon minder. Als je bier gebruikt als basis voor je deeg kan het goed gaan omdat in bier gist zit, maar ideaal is het niet. Ik gebruik gewoon gist, dat gaat het best.